tanden en kiezen

Tanden en kiezen, ze zijn belangrijk om mee te eten en om goed en duidelijk te leren praten. En een gezond gebit ziet er ook natuurlijk ook mooi uit. Maar welke tanden krijg je kind, wanneer komen de kiezen door, hoe herken je symptomen van doorkomende tandjes en wat doe je tegen de pijn?

Doorkomen van het melkgebit
Het melkgebit bestaat uit 20 melktanden en -kiezen. Die tanden zitten bij de geboorte al verstopt in de kaak, maar moeten nog door het tandvlees heen groeien. Er is geen vaste leeftijd aan te geven waarop een kind tandjes krijgt, de een is hier vlotter mee dan de ander. Er zijn gevallen bekend van kinderen die al bij de geboorte een paar tandjes in hun mond hadden!

Gemiddeld breekt het eerste tandje door tussen de 6 en de 9 maanden. Een van de twee onderste voortandjes komt waarschijnlijk als eerste. Na de twee onderste snijtandjes volgen de twee boventanden. Als boven en onder 4 (dus in totaal 8) snijtanden zijn doorgekomen heeft je baby even rust. De kiezen komen wat later.

Rond de 12 tot 15 maanden komen de eerste kiesjes door. Omdat kiezen iets groter zijn dan tandjes levert dat wel weer wat meer pijn en last op. Daarna volgen de hoektanden. De laatste 4 kiezen komen gemiddeld door als de baby 20 tot 24 maanden is. Met een jaar of 3 zijn de meeste kinderen wel klaar met hun melkgebit.

Symptomen!

Hoe merk je als ouder dat er tandjes doorkomen? Voordat de tandjes doorkomen is het tandvlees rood en gezwollen, je voelt zelf met je vinger misschien al een hard puntje. Het is als ouder moeilijk aan het tandvlees te zien of er tandjes doorkomen: de witte puntjes die je in het tandvlees ziet zijn geen tandjes maar talgkliertjes.

Sommige kinderen zullen er meer last van hebben dan andere, maar meestal kun je aan je kind zelf wel merken dat er een tand aan het doorkomen is. Bijvoorbeeld omdat je kind veel kwijlt en met de vingers in het mondje zit. Misschien wil hij niet meer eten of drinken omdat dat pijn doet aan het mondje. Je kind kan wat hangerig zijn, huilt meer dan normaal, heeft rode wangen, soms zelfs wat verhoging. Door de druk in de kaak kan je kind ook last hebben van de oren. En, niet te vergeten, de beruchte spuitluiers vol met vieze dunne poep zijn ook vaak een teken dat er tandjes op komst zijn!

Let wel op, een kind dat hangerig is en naar zijn oortjes grijpt kan natuurlijk ook gewoon ziek zijn. Hou het in de gaten, en in geval van twijfel kun je het beste even naar je huisarts.

Tips bij pijn van doorkomende tandjes

Wat kun je doen om de pijn te verlichten?

Geef een bijtring, liefst gekoeld in de koelkast (niet in het vriesvak!);
Een koud, nat washandje werkt ook;
Als je kleine het zelf nog niet kan, masseer zijn tandvlees zachtjes met je vinger;
Pijnstillers. Bijvoorbeeld Dentinox en Chamodent, verkrijgbaar bij de drogist;
Troosten bij pijn en verdriet helpt altijd!

Verzorging van de tandjes
Vroeger dacht met dat het melkgebit niet zo belangrijk was, tegenwoordig denkt men daar anders over. Let er dus goed op dat ook deze tijdelijke tandjes goed verzorgd worden.

Het consultatiebureau adviseert om zodra het eerste tandje door is eenmaal per dag te gaan poetsen met speciale peutertandpasta. Tot een jaar of vijf kunnen kinderen nog niet goed spoelen en tandpasta uitspugen. Deze peutertandpasta is zo gemaakt dat het niet erg is als kinderen niet naspoelen en de tandpasta doorslikken. Er zit minder fluoride in dan in gewone tandpasta en bovendien zit er een speciaal smaakje aan dat kinderen niet vies vinden.

Lukt het bij je baby nog niet om met een tandenborstel te poetsen, neem dan een vingertandenborstel of een washandje om die eerste paar tandjes schoon te maken.